Трагедия в Столбцах. Накануне в 10 классе изучали «Преступление и наказание» Достоевского

Реакция лидеров мнений на произошедшее в столбцовской школе.

Фото Радыё Свабода

Нападение в школе №2 вызвало шок. 10-классник из вполне благополучной семьи напал с ножом на свою учительницу и школьников. В результате погибли педагог и 11-классник (парень умер на руках у своего отца, который за пять минут до трагедии подвез сына к школе). Еще двое 10-классников оказались в реанимации.

Пока следователи не дают внятного ответа, что стало причиной нападения. Был ли конфликт у подростка с учителем неизвестно — в школе погибшую характеризуют как хорошего специалиста и отзывчивого человека. Да и сам парень, по свидетельствам одноклассников, проблем с учебой не имел.

Некоторые же очевидцы утверждают, что в момент нападения подросток был в неадекватном состоянии: у него были красные глаза, он улыбался, когда вошел с ножом в кабинет, а после убийства со смехом убежал. Впрочем, завуч школы считает, что это домыслы и характеризует парня исключительно положительно.

Есть еще один момент: накануне 10-классники изучали на уроке литературы «Преступление и наказание» Достоевского. На это обратила внимание учительница русского языка и литературы Ганна Северинец.

«Нічога немагчыма пакуль што сказаць пра Стоўбцы і дзесяцікласніка, які забіў настаўніцу і вучня. Мне толькі страшна думаць, што літаральна толькі што, проста — учора-пазаўчора, гэты дзясяты клас, як і ўсе дзясятыя класы краіны, прачытаў на уроках рускай літаратуры «Преступление и наказание». Не ведаю, чаму, але мне менавіта гэтая думка свідруе галаву», — написала на своей странице в Фейсбуке Анна Северинец.

Позже она объяснила, почему это произведение могло спровоцировать школьника:

«І я скажу, чаму мяне тут турбуе менавіта Дастаеўскі, толькі што прачытаны, магчыма, гэтым хлопцам — у кожным разе, не рэфлексаваць над Дастаеўскім ён не мог, бо чытай-не чытай, але па КТП ты некалькі ўрокаў павінен быў слухаць і адказваць і тэорыю Раскольнікава, і Соню, і ўсё гэта во. Тым больш забойца, як пішуць, выдатнік.

Дастаеўскі у рамане сваім пераканаўча даказвае, што спыніць чалавека на шляху злачынства можа толькі Бог. Ніякіх іншых шляхоў у злачынцы няма, як толькі забойства — альбо вера. «Преступление и наказание» так пабудавана, што прыгожы і харызматычны Раскольнікаў, у параўнанні з жудаснай, валасы ў масле, працэнтшчыцай, выглядае вельмі прывабным — і толькі праз рыторыку наскрозь рэлігійнай Соні мы разумеем, у чым, уласна кажучы, тут сапраўднае злачынства. Ну, і разблытацца раманны забойца ніяк не можа, пакуль не прачытае Евангелле.

І для мяне гэта — канцуэптуальнае, так бы мовіць, злачынства «школьнага» Дастаеўскага, які выбівае з чалавека веру ў самога сябе, веру ў тое, што ён можа не стаць забойцам проста таму, што ён — нармальны чалавек, у якога ёсць маральны закон унутры, без гэтых духоўных мыліц, якія даюцца слабым у выглядзе любых святых кніг і любых рэлігійных сістэм.

Чалавек можа быць чалавекам — не забойцам, не казлом, не сволаччу — і без рэлігіі. Пра гэта трэба казаць, пра гэта трэба чытаць. Пра гэта трэба сёння размаўляць з дзецьмі. Чалавек мае поўнае права не верыць ні ў аднаго з багоў — але ён пры гэтым павінен мець дузхоўнае апірышча ў самім сабе, а не ў нейкіх багах. Пра гэта трэба памятаць і пра гэта ведаць. А не пра тое, што забяры ў цябе Евангелле — і ты пойдзеш забіваць розных вошай, што перашкаджаюць табе жыць».

Другие лидеры мнений также высказались на эту тему.

Андрей Дынько, журналист:

«Ведаю, што дзеці будуць пытацца сёння ў мяне: «А як правільна дзейнічаць у такой сітуацыі?» (Як у Стоўбцах, у школе). Цяжкае пытанне. Відаць, уцякаць і званіць у міліцыю, уцёкшы. Хоць, можа быць, справядліва было б раіць спрабаваць спыніць шаленца. Але той, хто спрабуе спыніць, цярпіць часцей, думаю. Цяжкае пытанне».

Юлия Чернявская, культуролог:

«Что скажем? Я думаю, опять будем винить учительницу. Презумпция правоты тинейджера».

Эдуард Пальчис, блогер:

«Сейчас, как и в случае с поехавшим Казакевичем (который напал с бензопилой на людей в ТЦ), мы услышим по поводу произошедшего в Столбцах много мнений и комментариев. Пока неизвестны точные причины и мотивы произошедшего (личная неприязнь, наркотики, психические расстройства), надо быть крайне аккуратными со всевозможными слухами и домыслами.

«Гэта ўсё інтэрнэт». Рэпартаж са Стоўпцаў, дзе падлетак забіў сваю настаўніцу на ўроку гісторыі

И помните, что государство (прикрываясь общественным возмущением), легко может использовать ситуацию себе на пользу. Обвинят интернет, компьютерные игры, Запад или мессенджеры — и здравствуй новый ограничивающий закон на что-нибудь.

Соболезную всем Столбцам, в последнее время этому городу досталось много испытаний».

Короткевич: Детская агрессия становится закономерной?!