Як жыве беларускамоўная гімназія?

Часам цяжка сабе ўявіць, як проходзіць урок фізікі ці матэматыкі на беларускай мове. А як выкладаюць кітайскую на беларускай?

Ціхія калідоры, няшматлікія кабінеты, у якіх не знойдзеш больш за 20 вучняў, строгі дрэс-код і, канешне, размовы на беларускай мове — менавіта такая абстаноўка пануе ў гімназіі. TUT.BY пашанцавала апынуцца на ўроку фізікі ў 10-м класе. Разам з вучнямі ўзгадалі “Паслядоўнае і паралельнае злучэнне праваднікоў”.

Валерый Міхайлавіч Шынкароў працуе ў гімназіі больш за восем гадоў. Выкладае фізіку ў 6-11-х класах. Раней працаваў у рускамоўнай школе. Але калі прыйшоў у гімназію №23, зразумеў, што трэба ўсё выкладаць па-беларуску:

— У мяне было ўласнае жаданне тут працаваць. Я бачыў дзяцей, якія прыйшлі сюды вучыцца на беларускай мове. Мне гэта падабаецца. Я беларус і таму адношуся да беларускай мовы і беларускасці вельмі спрыяльна. Вырашыў, што як усякі настаўнік я павінен размаўляць і ведаць мову не горш за вучняў.

— Якія складанасці ўзнікаюць пры выкладанні фізікі па-беларуску? Што вы робіце, калі вучні вас не разумеюць?

— Канешне, ёсць складанасці з выкладаннем фізікі на беларускай мове. Гэта перш за ўсе звязана з адсутнасцю дыдактычных матэрыялаў на беларускай мове, але гэта не перашкаджае навучанню і засваенню ведаў па фізіцы, таму што я за гады майго выкладання назапасіў дастаткова матэрыялаў. Амаль усе тэрміны, якія мы ўжываем на вучэбным занятку, маюць або лацінскія, або грэчаскія карані, паходжанне якіх я тлумачу. І часцей гэтае тлумачэнне дапамагае вучням.

Вучні гімназіі №23 прыйшлі вучыцца менавіта сюды з розных прычын: кагосьці ў дзяцінстве прывялі бацькі, другія — па ўласным жаданні. На перапынку можна было заўважыць, што амаль усе вучні размаўляюць па-беларуску. Па словах вучняў, дома з бацькамі яны размаўляюць таксама па-беларуску.

Гімназія №23 існуе з 2002 года. Тут вучацца дзеці з першага па адзінаццаты клас. Прадметы тыя ж самыя, як і ў іншых школах. Вось толькі з замежных моў вывучаюць не англійскую ды нямецкую ці французкую, як традыцыйна бывае, а англійскую ды кітайскую мовы.

— У нашай установе існуе выкладанне на беларускай мове такіх замежных моў, як англійская і кітайская. Практыка выкладання кітайскай мовы пачалася яшчэ ў 2006 годзе. Гэту мову вывучаюць з першага па адзінаццаты клас. Выкладанне вядзецца на кітайскай мове, але калі патрэбны якія-небудзь заўвагі, яны робяцца па-беларуску. Кітайскую мову выкладаюць як беларускія выкладчыкі, так і настаўнік з КНР, — гаворыць намеснік па навукова-метадычнай рабоце Ірына Піскун.

Cтаршыня Таварыства беларускай мовы Алег Трусаў сцвярджае, што сёння ў Мінску шэсць беларускамоўных школ, але ёсць яшчэ і беларускамоўныя класы ў рускамоўных школах. Што датычыцца ўсёй Беларусі, то беларускамоўных школ больш у вёсках. Але так як вучняў там вельмі мала, іх з кожным годам становіцца ўсе менш — закрываюць. Паводле Белстата, сёння ў краіне на беларускай мове навучаюцца 151 тысяча школьнікаў, альбо 16,4% ад агульнай колькасці.