Хунта будзе, калі…

Пакуль расійскія войскі на Данбасе прыпынілі наступ, ёсць магчымасць паразважаць пра тое, што чакае Украіну. Гэта залежыць не толькі ад сітуацыі на фронце. Ва ўкраінскім грамадстве спеюць абсалютна розныя варыянты будучыні.

Выхаванне вайной

Руслан Тамбіеў, доктар-афтальмолаг з Марыупаля, прасіў сваіх сяброў адказаць на такое пытанне: «Што выхоўвае ў нас вайна?». Многія знайшлі нешта станоўчае ў драматычных падзеях у краіне. Казалі пра «адчуванне крохкасці свету», «разуменне, што няма нічога немагчымага», «імкненне жыць свядома ўжо сёння, а не калі-небудзь потым», «здольнасць хутка прымаць рашэнні — спачатку рабіць, потым баяцца» і «бескарыслівае жаданне дапамагаць тым, хто мае ў гэтым патрэбу». Разам з тым іншыя называлі «цынізм», «нянавісць», «недавер да людзей» і да т.п.

З праявамі такога выхавання вайной я асабіста сутыкаўся неаднойчы. У сваім бескарыслівым жаданні дапамагчы, напрыклад, украінцы маглі б прэтэндаваць на прызавое месца сярод народаў свету. Часам іх нават даводзіцца стрымліваць. Апроч таго, што разам з калегам мы дзесяць дзён жылі бясплатна ў трохпакаёвай кватэры, куды нас пасяліла Галіна Флора, жанчына прынесла нам каву, калі мы пажаліліся ёй, што недзе забылі сваю, спрабавала накарміць, аддаць свой тэлефон для падключэння да інтэрнэту і наогул абыходзілася з намі як з самымі дарагімі гасцямі. «Я не магу пайсці на фронт, таму імкнуся зрабіць хоць што-небудзь», — проста тлумачыць Галіна.

У мінулым артыкуле я згадваў Тамару, да вайны яна выхоўвала свайго сына, Уладзіка, адна. Бацька, Сяргей, хіба што зрэдзьчасу цікавіўся ягоным лёсам. Але вайна прымусіла яго перамяніцца, кажа Тамара. Сяргей пачаў бываць у іхнай хатцы значна часцей і шмат ім дапамагаць. «Раней было не да таго, я нават асабліва не задумваўся, здавалася, што ёсць больш важныя справы», — гаворыць ён.

Адначасова з падобнымі людзьмі сустракаеш іншых — гатовых «перастраляць іх усіх да аднаго». Каго перастраляць? Дэпутатаў Вярхоўнай Рады, напрыклад. Ці такіх, што патрабуюць «саджаць палонных у клеткі і паказваць на плошчах». Або нават «жорстка катаваць, каб непанадна было да нас ехаць». Час ад часу ловіш на сабе косы позірк спадылба, калі гаворыш, што ты беларус, быў на акупаваных тэрыторыях, і наогул калі раптам спытаеш нешта «лішняе».

Робіць сваю справу і расійская інфармацыйная агрэсія. Падчас гэтай паездкі я ўжо сустракаў нямала гарачых маладых людзей, якія ідэнтыфікавалі сябе, не вагаючыся, як «фашыстаў». Логіка тут працуе вельмі простая: калі наш вораг называе нас такім чынам, маючы на ўвазе нешта кепскае, а ён вядомы сваёй хлуслівасцю, верагодна, быць «фашыстам» насамрэч крута і правільна. Вось і будзем імі, хай яны там задушацца ад злосці.

Працяг артыкула чытайце тут