Хто будзе панаваць замест Пузынаў?
Праз перапынак у семдзесят год старажытны фальварак у вёсцы Грамяча, ледзь не займеў новага пана. За мінулы год Камянецкі райвыканкам ажно некалькі разоў выстаўляў на аўкцыён сімпатычную аднапавярховую сядзібу князёў Пузынаў. Знайшлася і тая фізічная асоба, якая не адмовілася б за сімвалічную цану набыць ва ўласнасць помнік архітэктуры сярэдзіны XIX стагоддзя. Але замест таго сядзіба стала дармовым набыткам былога калгаса «Усход», на зямлі якога яна і месціцца.
Ад самага пачатку гандаль не ладзіўся. Не было дурных
выкладваць за будынак, у якім абрынуліся дах, столь і падлога больш за 90
мільёнаў рублёў. Не знайшлося цікаўных, і калі кошт аб'екта быў зніжаны на 20
адсоткаў. Тады прызначылі другі тур, знізіўшы кошт напалову, але пакінуўшы
абавязковую ўмову — выкарыстанне набытай ва ўласнасць сядзібы толькі ў якасці
музея і турыстычна-гатэльнага комплексу. “Пан”, які па звестках райвыканкама
працуе ў Брэсцкім аблвыканкаме, ужо не сумняваўся: хутка сядзіба абясцэніцца
ўшчэнт, тады і можна будзе браць яе голымі рукамі. І раптам у снежні мінулага
года аб’ект знялі з аўкцыёну.
— На той момант было толькі два прэтэндэнты на набыццё
сядзібы Пузынаў. Мы палічылі, што адна з самых моцных гаспадарак раёна хутчэй
знойдзе грошы на аднаўленне будынка, чымсьці фізічная асоба, — тлумачыць выбар
чыноўнікаў намеснік старшыні райвыканкама Мікола Войцік.
Акцыянернае таварыства “Усход-Камянец” атрымала былы
воўчынскі фальварак, якім на працягу трох стагоддзяў валодалі знакамітыя роды:
Сапегі і Флемінгі, Чартарыйскія і Панятоўскія, Весялоўскія і Пузыны — на
“бязвыплатнай аснове”. Ці маглі пра такую нечуваную шчодрасць марыць у 1933
годзе палякі-асаднікі, набываючы зямлю і сядзібу ў апошняга ўладальніка з
князёў — Юзафа Эдварда Пузыны, пісьменніка, паэта і гісторыка, чый радавод пачынаецца ад Рурыкавічаў?
Нягледзячы на тое, што камунальнай службе здзелка не
прынесла аніякага прыбытку, камянецкія ўлады не сумняваюцца ў росквіце
турыстычнай справы ў Грамячы. Калгаснікі ж дарма, што Фрыбурскага універсітэта
ў Швейцарыі, як Пузына, не заканчвалі і доктарскай ступені не маюць, але
сцвярджаюць, што яны таксама не лыкам шытыя. Гаспадарка на адным з першых
месцаў у краіне па шчыльнасці пагалоўя жывёлы на гектар — гэта раз. Тут кармоў
назапашваюць столькі, што сіласныя ямы закладваюць ажно на тры гады — гэта два.
“А яшчэ старшыня хутка адновіць панскія фарэлевыя ручаі і палац”, — хваляцца
тутэйшыя.
— Плануецца, што гэта будзе музейна-гатэлевы комплекс з пяці
нумароў. Нам тут прапаноўвалі, каб танней было, дах паднавіць ды сяннікі на
падлогу пакласці і прымаць “зялёных” турыстаў. Не, мы мэблю зробім на замову ў
стылі XIX стагоддзя, номер люкс, — дзеліцца планамі інжынер па тэхніцы бяспецы
Васіль Качаноўскі, які ўпаўнаважаны кантраляваць ход работ на гістарычным
аб’екце. — Трэба спяшацца, бо ў Беларусі больш нідзе такога няма, каб у вёсцы
гатэль у палацы мясціўся.
— І колькі нумар кашатаваць будзе?
— Люкс? Тысяч сто пяцьдзесят!
— А часу колькі на ажыццяўленне задумы спатрэбіцца? Сродкі
адкуль возьмеце?
— Ні то, ні другое яшчэ невядома, — не тоіцца Васіль
Васільевіч. — Пакуль высвятляем, ці застаўся ў спецыялістаў праект рэстаўрацыі,
якую пачыналі некалі рабіць, ды “замарозілі”. Фінансы шукаем.
— Дзе, калі не сакрэт?
— Абяцала дзяржава дапамагчы. Будзем спадкаемцаў Пузынаў па
свеце шукаць. Можа, спонсары ваш артыкул прачытаюць, адгукнуцца?
Не хочацца інжынера расчароўваць, але нават калі апошняе ягонае пажаданне і спраўдзіцца, ды ўлічваючы тое, што ў Воўчыне, за ракой, таксама захаваліся рэшткі шыкоўнага гістарычнага аб’екта — касцёла, дзе быў пахаваны апошні кароль Рэчы Паспалітай Станіслаў Аўгуст Панятоўскі, турыстычны бум ўсё адно наўрад ці пагражае Грамячы ў бліжэйшы час. Бо няма часу калгаснікам назапашваць інфармацыю не толькі пра род Пузынаў, але і пра апошняга ўладальніка, які вывучаў паходжанне княжых родаў ВКЛ і іх палітычную ролю ў жыцці дзяржавы. Трэба жывёлу гадаваць і сілосныя ямы закладваць. А водар ад тых ямаў такі, што турыстам сабе даражэй збочваць да іх. Нават у княжы нумар люкс.
Оцените статью
1 2 3 4 5Читайте еще
Избранное