Таццяна Вадалажская: «Нельга навучыцца раз і назаўсёды»

Колькі год вучыцца ў школе — неістотна. Галоўнае — дапасаваць сістэму ведаў да патрэбаў чалавека. Якой адукацыі бракуе беларусам — пра гэта каардынатарка Лятучага ўніверсітэта.

Сферы нефармальнай адукацыі: практыка, самаразвіццё і пошукі альтэрнатывы

Нефармальная адукацыя ў Беларусі мае шмат кірункаў, ад курсаў скрабукінга да гуманітарных ведаў.

—Цяжка ацаніць колькасна, але сфера шырокая і разнастайная, – лічыць каардынатарка Лятучага ўніверсітэта Таццяна Вадалажская. – Яна заўсёды рэагуе на стан фармалізаванай адукацыі і на попыт.

Таццяна Вадалажская. Фота: Міхал Анемпадыстаў

Попыт ёсць найперш у прафесійнай сферы: людзям патрэбныя ўменні для працы тут і зараз у праграмаванні, мовах, бухгалтарскім уліку. Пашыраецца сфера, звязаная з самаразвіццём: трэнінгі па лідарству, псіхалагічная дапамога.

Трэцяя са сфер імкнецца вынайсці альтэрнатыўную адукацыю як ўваход у культуру, а не як вузка практычныя веды, і да гэтай сферы адносіцца Лятучы ўніверсітэт.

Ад адукацыі застаюцца «корачкі»

Развіццё ў адказ на попыт прыводзіць да таго, што нефармальная адукацыя закрывае слабыя месцы фармалізаванай.

—Яе традыцыйныя формы  ў Беларусі бюракратызаваныя, празмерна кансерватыўныя і рухаюцца да прафанацыі. Сыходзяць змест і якасць, і застаюцца «корачкі», – кажа Таццяна Вадалажская.

Пошук рашэнняў праблемы яна лічыць фармальным.

– Мы мяняем тэхнічныя і тэхналагічныя рысы, абгрунтоўваючы знешнімі прычынамі: Балонскім працэсам, асаблівасцямі фінансавання. Але не закранаем сутнасных праблемаў, — адзначае эксперт. — Фактычна ў Беларусі так і не была праведзеная рэформа адукацыі і яе пераасэнсаванне для незалежнай краіны. На што арыентавацца канцэптуальна – незразумела.

Злом цывілізацыі патрабуе новых ведаў

Нягледзячы на свае мінусы, фармальная адукацыя, хутчэй за ўсё, застаецца для большасці беларусаў асноўнай. Хаця тэндэнцыя яе замены на нефармальную таксама ёсць.

Гэты трэнд глабальны: сама еўрапейская цывілізацыя ў сітуацыі злому, калі змяняюцца палітычныя стасункі, пераасэнсоўваюцца межы і адносіны ў сацыяльным свеце.

—Радыкальная змена стасункаў чалавека са светам цягне за сабой радыкальную змену адукацыі. Апошнія 50-100 гадоў мы атрымоўвалі грунтоўныя веды пра свет. Але, можа, зараз веды трэба пра выбудову сябе і пра мысленне, а астатняе можна ўзяць  з інтэрнэту? — задае пытанне Таццяна Вадалажская.

Такім чынам, наш крызіс супадае з глабальным крызісам адукацыі, які эксперт ацэньвае, хутчэй, пазітыўна. Сістэму атрымання ведаў трэба дапасаваць да патрэбаў чалавека ў новым свеце і зрабіць гэта не праз вырашэнне, 10 ці 12 год навучацца школьнікам, а праз пошук таго, якім павінен быць чалавек.

Працяг чытайце тут